Văn hóa doanh nghiệp chính là giá trị cốt lõi của mọi doanh nghiệp, là nền tảng để tạo ra sự khác biệt trong các hoạt động kinh doanh cũng như tuyển dụng. Vậy làm thế nào để xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiệu quả, thành công? Trong bài viết này, Học Viện Vietmec sẽ chia sẻ quy trình cũng như những nguyên tắc, sai lầm và khó khăn khi xây dựng, duy trì văn hóa doanh nghiệp. 

Tại sao cần xây dựng văn hóa doanh nghiệp?

Vì sao phải xây dựng văn hóa doanh nghiệp là vấn đề được nhiều chủ doanh nghiệp đặt ra khi bắt đầu lập nghiệp. Thực tế cho thấy, việc xây dựng và duy trì văn hóa doanh nghiệp tốt có thể mang lại những lợi ích như sau: 

Nhân viên dễ dàng hòa nhập

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp để làm gì? Có thể khẳng định rằng, một doanh nghiệp muốn xây dựng văn hóa tốt, vững mạnh cần phải đặt các giá trị cốt lõi lên hàng đầu. Tức chúng phải nằm trên cả cơ cấu tổ chức cũng như hoạt động hàng ngày của công ty. Tuy nhiên, nếu những giá trị này không phù hợp với tư tưởng làm việc của cá nhân thì sẽ là vấn đề rắc rối lớn với doanh nghiệp.

Tìm hiểu ngay: 4 Mô Hình Văn Hóa Doanh Nghiệp Đặc Trưng

Bởi nhân viên sẽ luôn có xu hướng yêu thích công việc của mình hơn khi nhu cầu – giá trị của họ phù hợp với những gì công ty đang hướng đến. Chính điều này sẽ góp phần cải thiện khả năng tương tác của bạn với cấp trên, đồng nghiệp trong quá trình giao tiếp, trao đổi công việc. 

Chính vì thế, nếu không có sự tương thích giữa nhân viên và văn hóa công ty sẽ cản trở tới sự hòa nhập của cá nhân đó với doanh nghiệp. Dần dần khiến nhân viên đó không còn niềm vui – sự hứng thú trong công việc. 

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp giúp tăng sự gắn bó lâu dài

Lương thưởng là mục đích mà nhiều nhân viên hướng tới khi đi làm, tuy nhiên thứ tạo động lực giúp họ cố gắng phát triển chính là cảm hứng. Lúc này, văn hóa công ty chính là điều kiện để họ xem xét xem họ có muốn cống hiến, đóng góp cho sự phát triển chung hay không. 

Lợi thế lớn nhất của văn hóa công ty mạnh chính là tạo ra khả năng truyền cảm hứng cho các nhân viên. Một công ty xây dựng được văn hóa mạnh sẽ luôn biết cách tôn vinh, khích lệ nhân viên của mình. Từ đó giúp nhân viên có động lực để cống hiến lâu dài và trở thành một thành viên sẵn sàng quảng bá văn hóa công ty với bên ngoài. 

Nâng cao năng suất, chất lượng mối quan hệ chốn công sở

Theo nghiên cứu, người ta tìm thấy mối liên kết giữa “chất lượng cuộc sống” nơi công sở của nhân viên mới với năng suất làm việc của họ. “Chất lượng cuộc sống” ở đây chính là sức khỏe tinh thần – thể chất và sự hài lòng của họ với doanh nghiệp. Việc xây dựng được văn hóa doanh nghiệp mạnh sẽ giúp tổ chức đó đạt được cả 2 yếu tố trên. 

Do văn hóa doanh nghiệp có tác động không nhỏ đến sự phát triển đời sống nhân viên một cách toàn diện. Vậy nên những hành động hỗ trợ từ doanh nghiệp như giờ làm linh hoạt, môi trường làm việc cởi mở, đảm bảo trang thiết bị cơ sở vật chất,… sẽ giúp nhân viên cảm thấy được tôn trọng và hữu ích khi cống hiến tại đây. 

Khi những điều trên được đảm bảo, nhân viên sẽ có tinh thần và động lực để làm việc chăm chỉ, từ đó làm tăng hiệu quả, năng suất trong công việc. Hiệu suất tăng, thường xuyên đạt được mục tiêu sẽ khiến nhân viên cảm thấy hạnh phúc và sẽ cố gắng hơn nữa. 

Ảnh hưởng tới dịch vụ khách hàng

Khi văn hóa doanh nghiệp tích cực, lành mạnh sẽ nâng cao mức độ hạnh phúc của nhân viên. Điều này không chỉ giúp nâng cao năng suất làm việc mà còn phản chiếu trực tiếp lên cách mà họ ứng xử với khách hàng. 

Nếu nhân viên luôn cảm thấy hạnh phúc, hài lòng khi làm việc, họ sẽ lan tỏa cảm xúc tích cực tới khách hàng. Việc giới thiệu sản phẩm, tư vấn cho khách hàng cũng nhiệt tình, tràn đầy năng lượng như cách họ được đối xử trong văn hóa của công ty. Theo nghiên cứu, những doanh nghiệp xây dựng văn hóa tốt, có nhiều nhân viên hạnh phúc sẽ có thu nhập trên mỗi cổ phiếu cao hơn 147% so với các đối thủ cạnh tranh. Vì thế, doanh nghiệp nên chú trọng đến việc xây dựng văn hóa công ty – doanh nghiệp. 

Tạo ra các nhân viên trung thành gắn bó lâu dài

Văn hóa doanh nghiệp tốt không chỉ giúp việc tuyển dụng diễn ra suôn sẻ mà còn giúp doanh nghiệp giữ chân những nhân tài. Điều này rất quan trọng nhất là với tình trạng “chảy máu chất xám” đang trở nên phổ biến như hiện nay. 

Ngoài yếu tố đảm bảo được thu nhập ở một mức độ nào đó, người nhân viên sẽ sẵn sàng đánh đổi một mức thu nhập cao hơn để làm việc tại môi trường mà họ thấy thoải mái, thích thú. 

Hạn chế xung đột nội bộ

Văn hóa thân thiện, cởi mở, tích cực sẽ làm giảm đáng kể sự căng thẳng tại nơi làm việc. Đồng thời là chất keo gắn kết các thành viên của doanh nghiệp, giúp họ thống nhất về cách hiểu, đánh giá, lựa chọn cũng như định hướng cho các hoạt động. Nếu văn hóa làm tốt, sẽ hạn chế được xung đột để giúp mọi người hòa nhập, đồng điệu hơn. 

Thu hút ứng viên chất lượng cho tuyển dụng

Các chuyên gia nhân sự đều đồng ý rằng, văn hóa công ty mạnh mẽ có lợi thế trong việc cạnh tranh rất lớn để thu hút những nhân sự tiềm năng. Mọi nhân viên đều mong muốn làm việc cho những công ty có danh tiếng tốt. Nếu những chia sẻ về công ty tới từ những nhân viên cũ hoặc đang làm việc sẽ càng đáng tin hơn. Vậy nên một công ty có văn hóa tích cực sẽ thu hút được nhiều nhân sự.

Nguyên tắc xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Tùy vào cách xây dựng, văn hóa sẽ có ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực tới quá trình hoạt động, phát triển của doanh nghiệp. Vì thế, ban lãnh đạo cần nắm vững các nguyên tắc xây dựng văn hóa doanh nghiệp để đảm bảo tạo được nét văn hóa đặc trưng, lành mạnh nhằm thu về những hiệu quả cao nhất. 

Xây dựng định hướng, tầm nhìn chiến lược về sau

Xác định rõ ràng kế hoạch, định hướng hoạt động, chiến lược phát triển của công ty là một trong những nguyên tắc cơ bản mà các nhà điều hành cần ghi nhớ. Từ mục tiêu đã đề ra, doanh nghiệp sẽ dễ dàng hơn trong việc đưa ra quyết định tuyển dụng, phân bổ nguồn lực để mang lại lợi nhuận cao. Những mục tiêu này có thể xem là kim chỉ nam giúp chủ doanh nghiệp tập trung vào vấn đề quan trọng và đưa ra các quyết định đúng đắn.

Tham khảo: Vai Trò Của Bản Đồ Định Vị Thương Hiệu

Bên cạnh đó, đây còn là yếu tố giúp công ty phát triển những ý tưởng mới, biết đâu là điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội hay thách thức để từ từ giải quyết và phát huy. Chiến lược, tầm nhìn càng cụ thể, càng giúp lãnh đạo trao đổi với nhân viên được thuận lợi. Nhờ đó có thể định hướng tư duy, phong cách làm việc của họ nhằm điều khiển mọi hoạt động của công ty cũng như để các mục tiêu được thực thi theo đúng dự định. 

Xây dựng quy trình đánh giá rõ ràng về hoạt động của công ty

Muốn xây dựng văn hóa doanh nghiệp thành công và có sự phát triển vượt bậc, giữa các ban quản lý từ các phòng ban phải có sự thảo luận, thống nhất ý kiến. Cụ thể, doanh nghiệp cần vạch ra các cách đánh giá mục tiêu, hiệu quả thật chi tiết và rõ ràng. 

Khi quy trình đánh giá được xây dựng cụ thể, hiệu quả đạt được sẽ càng cao. Vì khi mỗi quyết định được thực hiện đều phục vụ tốt cho chiến lược tổng thể cũng như những mục tiêu đã đặt ra trước đó. Việc này cần có sự đồng thuận từ ban lãnh đạo, đội ngũ nhân viên trong doanh nghiệp để đảm bảo tính thực tế và khả thi. 

Xây dựng 1 môi trường làm việc lành mạnh, cởi mở

Phần lớn các doanh nghiệp khi xây dựng văn hóa nội bộ đều hướng tới môi trường làm việc thân thiện, cởi mở giữa các nhân viên với nhau. Bởi theo ghi nhận thực tế, có 80% các vấn đề xảy ra trong công ty có liên quan tới việc giao tiếp giữa những cá nhân với nhau. 

Trong trường hợp xây dựng được môi trường làm việc lành mạnh, cởi mở, nhân viên sẽ thoải mái chia sẻ thông tin, kiến thức. Từ đó tạo điều kiện để doanh nghiệp đạt được các mục tiêu đã hoạch định từ trước. 

Song song với đó, một doanh nghiệp có môi trường làm việc thân thiện sẽ khiến bầu không khí trở nên “cởi mở”. Nhân viên có thể phản biện, đưa ra ý kiến với cấp trên để góp phần cải thiện, thúc đẩy công ty phát triển vững mạnh, tránh tư duy làm việc theo “lối mòn”. 

Loại bỏ việc tranh giành quyền lực, “chơi xấu”

Chúng ta không thể phủ nhận việc cạnh tranh sẽ giúp tìm ra nhân tài và góp phần vào quá trình phát triển công ty. Tuy nhiên, nếu sự phấn đấu thay bằng sự đố kỵ, tranh giành quyền lực, “chơi xấu” có thể dẫn tới những hệ lụy nghiêm trọng. Lâu dần, làm cản trở các mối quan hệ nội bộ, phá vỡ sự tin tưởng lẫn nhau khiến công việc không được suôn sẻ, ảnh hưởng tới tiến độ chung của dự án. 

Một trong những biểu hiện điển hình nhất của tình trạng này chính là thiên vị, chia bè kéo cánh, phao tin, bao che, vùi dập nhau,… Để hạn chế tối đa những vấn đề vừa nêu, khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp, các bạn cần bắt đầu từ việc phát triển môi trường làm việc thân thiện, cởi mở, công bằng và minh bạch. 

Phương pháp xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiệu quả

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp giúp bạn tăng tỷ lệ giữ chân nhân viên cũng như tìm kiếm, thu hút được nhiều người tham gia vào quá trình tuyển dụng. Từ đó vừa làm tăng chất lượng nhân sự, vừa tìm được người phù hợp với văn hóa công ty. Tuy nhiên như đã chia sẻ, văn hóa doanh nghiệp cần có chiến lược dài hạn, có sự đồng bộ, xem xét, điều chỉnh qua từng năm. 

Xác định rõ mục tiêu khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Chiến lược xây dựng văn hóa doanh nghiệp sẽ cần phản ánh đúng mục tiêu, cách xây dựng thương hiệu, hình ảnh mà doanh nghiệp muốn hướng đến. Khi đã xác định được điều này một cách rõ ràng, các bạn mới đưa ra chiến lược xây dựng văn hóa công ty sao cho phù hợp. 

Xác định giá trị cốt lõi

Xác định giá trị cốt lõi chính là bước cơ bản nhất trong quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Theo đó, mỗi doanh nghiệp cần tạo lập được một hệ thống những tiêu chuẩn, giá trị cốt lõi để làm thước đo cho những hành vi, quá trình định hướng phát triển về sau. 

Những giá trị cốt lõi của doanh nghiệp cần được xác định một cách cẩn trọng để đảm bảo nó vẫn trường tồn qua thời gian. Chẳng hạn, khi doanh nghiệp của bạn xác định khách hàng chính là giá trị cốt lõi trong quá trình phát triển doanh nghiệp. Lúc này, thái độ tư vấn của nhân viên, dịch vụ chăm sóc khách hàng trước cũng như sau khi mua sản phẩm, tốc độ giao hàng đều phải cần được chú trọng đầu tư. 

Khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp cần tự đánh giá, tiến hành cải thiện

Tự đánh giá, tiến hành cải thiện là một trong những thách thức với hầu hết các doanh nghiệp. Bởi văn hóa doanh nghiệp không phải là vật hữu hình, có thể chạm hay cảm nhận được nên thường bị nhầm lẫn với các tiêu chí đánh giá. 

Muốn xây dựng được văn hóa doanh nghiệp thành công, bạn cần nhìn lại những thành tựu đã đạt được. Cụ thể, hãy xem công ty đã đạt được thành tựu gì trong thời gian này, nhân viên đóng góp ra sao, thái độ phục vụ khách hàng như thế nào, tính kỷ luật đã tốt chưa?,… Từ đó phát huy những điểm mạnh trong văn hóa, cải thiện – khắc phục những điểm yếu. Lưu ý, việc tự đánh giá và tiến hành cải thiện cần được thực hiện định kỳ để đảm bảo văn hóa doanh nghiệp luôn phát triển theo đúng mục tiêu đã đề ra. 

Xác định vai trò của lãnh đạo

Lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì văn hóa doanh nghiệp. Theo đó, người đi đầu cần phải noi gương từ nếp sống tới phong cách làm việc. Có vậy, văn hóa doanh nghiệp mới có thể khởi sắc, khiến nhân viên hiểu đúng việc họ cần làm, cần thay đổi gì để hòa nhập và cùng công ty phát triển. 

Lãnh đạo là người mang sứ mệnh định hướng tầm nhìn cũng như giúp nhân viên xóa tan nỗi sợ, rào cản, thách thức. Do đó, lãnh đạo doanh nghiệp cần xác định rõ vai trò của mình để giúp văn hóa doanh nghiệp ngày càng hoàn thiện, phát triển hơn. 

Lên kế hoạch hành động chi tiết khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Sau khi đã nắm được những tiêu chí trên, bạn cần đưa ra một bản kế hoạch cụ thể. Trong đó cần đảm bảo mục tiêu chính, các mốc quan trọng, những hoạt động cụ thể cần phải làm. Bên cạnh đó cũng cần xác định rõ trong từng thời điểm, đâu là nhân tố được ưu tiên, đâu là điểm cần ưu tiên thực hiện. Đồng thời nên vạch rõ thời gian cho từng kế hoạch để quá trình thực hiện diễn ra thuận lợi, đúng tiến độ. 

Tạo động lực cho nhân viên

Mỗi kế hoạch chiến lược ít nhiều đều ảnh hưởng tới văn hóa doanh nghiệp. Dù những thay đổi này lớn hay nhỏ thì đều có tác động tới nhân viên nên cần để nhân viên hiểu rõ điều này. Bởi chỉ khi hiểu được, nhân viên mới có động lực để thay đổi, để hiểu về doanh nghiệp của mình cũng như có những cách thức làm việc phù hợp với định hướng văn hóa của công ty trong thời điểm hiện tại. 

Chẳng hạn, động lực thay đổi có thể được tiến hành bằng việc thiết lập một chế độ khen thưởng phù hợp. Những phần thưởng dành, lời khen, biểu dương sẽ đúng lúc sẽ là động lực vô cùng mạnh mẽ giúp nhân viên xây dựng văn hóa doanh nghiệp ngày càng tốt đẹp. 

Quy trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Làm thế nào để xây dựng văn hóa doanh nghiệp? Để tạo dựng văn hóa doanh nghiệp, các bạn cần xây dựng theo 6 bước sau đây:

• Bước 1: Đánh giá văn hóa hiện tại của doanh nghiệp, nếu công ty bạn đang xuất hiện những dấu hiệu của một nền văn hóa “độc hại” thì cần nhanh chóng tìm ra biện pháp giải quyết ngay.
• Bước 2: Xác định và hoạch định những gì bạn mong muốn về văn hóa doanh nghiệp của mình. Nên bắt đầu từ những thế mạnh, đặc điểm riêng của công ty hoặc có thể tham khảo những loại hình văn hóa đặc trưng trên thế giới. 
• Bước 3: Xác định các yếu tố làm nên văn hóa doanh nghiệp dựa trên tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu đã đặt ra trước đó. 
• Bước 4: Lên kế hoạch thu hẹp khoảng cách giữa văn hóa doanh nghiệp hiện tại với hình mẫu lý tưởng đã đề ra. Các khoảng cách sẽ được đánh giá theo 4 tiêu chí là phong cách làm việc, giao tiếp, đối xử và ra quyết định. 
• Bước 5: Bắt tay vào triển khai văn hóa doanh nghiệp bằng cách thành lập một đơn vị phụ trách văn hóa, công bố – truyền đạt văn hóa doanh nghiệp tới toàn bộ nhân viên. Sau đó ổn định và phát triển văn hóa, tuyển dụng đúng người, không ưu tiên việc chọn người giỏi, hãy hướng tới chọn người phù hợp.

Xem thêm: Cách Nâng Cao Kỹ Năng Lãnh Đạo Quản Lý

Sai lầm và khó khăn khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Trong quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp, các bạn có thể gặp phải những sai lầm và khó khăn như sau:

Chưa rõ về tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp

Để có một môi trường làm việc chất lượng, lành mạnh, người đứng đầu cùng các thành viên trong công ty phải hiểu rõ mục tiêu xây dựng văn hóa doanh nghiệp của mình. Văn hóa doanh nghiệp ngoài việc phản ánh thông qua cách ứng xử của nhân viên với khách hàng, với đối tác. Đó còn là sự giao tiếp của nhân viên với nhân viên trong cùng doanh nghiệp. 

Lợi ích của việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là tạo ra sự gắn kết giữa nhân viên với công ty. Từ đó tạo động lực để họ cố gắng, nỗ lực cống hiến cho sự phát triển chung của doanh nghiệp. Đồng thời góp phần tạo ra khả năng thu hút nhân tài, khách hàng, đối tác đầu tư. 

Khi hiểu được những lợi ích này, doanh nghiệp sẽ nhận thức rõ ràng mối quan hệ giữa một môi trường làm việc tích cực với sự thành công – phát triển của hoạt động kinh doanh. Ngược lại, những công ty bỏ qua việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp, chỉ lo lắng về việc làm sao để giữ chân nhân sự, thu hút nhân tài,… nên thường xuyên trong tình trạng phải tuyển nhân sự và đào tạo nhân viên mới. 

Không kịp thời điều chỉnh cảm xúc tiêu cực trong môi trường làm việc

Doanh nghiệp, công ty càng đông nhân viên sẽ càng phức tạp. Bởi không phải nhân viên lúc nào cũng đều hài lòng với mọi việc xảy ra trong môi trường làm việc. Họ sẽ có lúc cảm thấy không hài lòng với 1 số chính sách, quyết định của công ty. 

Những cảm xúc tiêu cực này sẽ nhanh chóng lan rộng, thậm chí là có kéo theo một nhóm nhân viên có cùng lập trường. Từ đó làm ảnh hưởng tới chất lượng công việc cũng như khiến các hoạt động, kế hoạch của công ty – doanh nghiệp bị đình trệ. Trường hợp ban lãnh đạo hay bộ phận nhân sự không quan tâm, điều chỉnh cảm xúc tiêu cực này một cách kịp thời sẽ tạo nên môi trường làm việc không lành mạnh, dễ khiến nhân viên rời bỏ công ty.  

Quá coi trọng lợi nhuận

Lợi nhuận là yếu tố không thể thiếu trong kinh doanh, tuy nhiên việc quá coi trọng lợi nhuận sẽ khiến doanh nghiệp bỏ quên hoặc không chú trọng vào việc xây dựng văn hóa. Đây là một trong những sai lầm cũng như khó khăn chung của nhiều doanh nghiệp. 

Việc ưu tiên lợi nhuận, ít chú trọng vào xây dựng, duy trì văn hóa vô hình chung sẽ tạo nên môi trường làm việc thiếu tích cực. Làm cản trở sự sáng tạo, nhân viên thường xuyên xảy ra xung đột dẫn tới thay đổi nhân sự liên tự gây ảnh hưởng tới chất lượng công việc. Nếu tình trạng này không được giải quyết sớm sẽ dễ làm ảnh hưởng tới hình ảnh thương hiệu. Thậm chí là vướng phải scandal, phàn nàn từ khách hàng, đối tác, không chỉ không giúp tăng trưởng lợi nhuận mà còn khiến công ty bị suy thoái. 

Không coi trọng việc truyền thông nội bộ

Cách tốt nhất để giúp nhân viên hiểu rõ văn hóa doanh nghiệp cũng như giúp nhà lãnh đạo nắm được tâm tư, nguyện vọng của nhân viên là tiến hành truyền thông nội bộ. Theo khảo sát thực tế, khi có một thông tin mới về hoạt động của doanh nghiệp, nhân viên cần nghe thông điệp 7 lần mới có thể nắm bắt được ý nghĩa. 

Với văn hóa doanh nghiệp cũng vậy, doanh nghiệp không thể kỳ vọng nhân viên sẽ nắm hết thông tin chỉ sau 1 lần nghe. Vậy nên, doanh nghiệp cần chú trọng vào khâu truyền thông nội bộ và lặp đi lặp lại những thông tin quan trọng. Bên cạnh đó cũng cần đánh giá mức độ ưu tiên của các thông tin được truyền đạt để giúp nhân viên dễ dàng tiếp cận, nắm bắt. 

Để hiểu hơn về vấn đề này, nhất là những đơn vị, công ty đang làm về lĩnh vực thẩm mỹ, y tế có thể tham gia khóa học đào tạo “Đóng gói kiến thức y khoa” hay “Xây dựng nhân hiệu bác sĩ” cùng những khóa học thú vị khác. 

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp là một hành trình dài và hành trình này có thể gặp những sai lầm, khó khăn nhất định. Tuy nhiên tùy theo mục tiêu, định hướng cụ thể, các doanh nghiệp nên xác định được nét văn hóa mà doanh nghiệp muốn xây dựng.

Xem thêm: 

• Chiến Lược Thâm Nhập Thị Trường Là Gì Và Ví Dụ Cụ Thể?
• 15 Chiến Lược Bán Hàng Gia Tăng Doanh Số Hiệu Quả Nhất